احسان چلونگر
-
بازار فولاد به کدام سو می‌رود؛
جهان در آستانه بحران چندلایه
هرچند تجارت کالایی جهان در نیمه نخست ۲۰۲۵ فراتر از انتظار رشد کرد و افزایش مبادلات کالاهای مرتبط با هوش مصنوعی، موج واردات پیش از اعمال تعرفه‌های جدید در آمریکای شمالی و گسترش تجارت میان سایر کشورها آن را تقویت کرد، بازار جهانی فولاد و تجارت کالایی در آستانه بحرانی چندلایه قرار گرفته است. رکود گسترده جهانی، جنگ تعرفه‌ای، سیاست‌های حمایتی و مازاد ظرفیت تولید، مسیر سرمایه‌گذاری و تولید فولادسازان را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد
-
در کنفرانس اینترنت صنعتی ۲۰۲۵ چین تازه‌ترین تحولات و روندها بررسی شدند؛
فولاد بر مدار داده
در کنفرانس جهانی اینترنت صنعتی 2025 چین، هوش مصنوعی به‌عنوان مغز دیجیتال فولاد، نقش محوری خود را نشان داد. ترکیب فناوری‌های نوین با صنایع سنتی، نه‌تنها کارایی و بهره‌وری را افزایش می‌دهد، بلکه زنجیره ارزش را بازآفرینی می‌کند. از تحلیل دقیق عرضه و تقاضا تا بهینه‌سازی لجستیک و تصمیم‌گیری استراتژیک، هوش مصنوعی مسیر فولاد را از بازار سنتی به صنعتی هوشمند و مبتنی بر داده هدایت می‌کند، صنعتی که آینده آن در دستان فناوری‌های دیجیتال شکل می‌گیرد.
-
صادرات شمش چین در هشت‌ماه سه‌برابر شد؛
بازی بزرگ شمش چین
صادرات شمش چین که تا پیش از ۲۰۲۲ تقریباً در حاشیه بازار جهانی قرار داشت، طی سه سال اخیر به یکی از محورهای اصلی تجارت فولاد بدل شده است. از کمتر از ۱۰۰ هزار تن در سال‌های قبل، این رقم در ۲۰۲۴ به بیش از ۶.۳ میلیون تن رسید و در هشت‌ماهه نخست ۲۰۲۵ با جهشی ۲۹۲ درصدی از مرز ۹.۲ میلیون تن گذشت. جهشی که ریشه در جنگ اوکراین، پرونده‌های ضددامپینگ و ضعف تقاضای داخلی چین دارد، اکنون توازن بازار جهانی فولاد را به چالش کشیده است.
-
چرا قیمت طلا جهش کرد؟ و چشم‌انداز بعدی چیست؟
پیش‌بینی آینده طلا !
قیمت نقدی طلا در سال جاری شتاب چشم‌گیری داشته، در پایان سپتامبر(۸ مهر) بهای هر اونس به 3800 دلار رسید که از ابتدای سال میلادی بیش از ۴۲ درصد افزایش نشان می‌دهد. این رشد سریع، طلا را به یکی از بهترین دارایی‌ها در سال جاری بدل کرده و پرسش اصلی اینجا است: چه عواملی این افزایش را هدایت می‌کند و آیا روند صعودی ادامه خواهد یافت؟
-
جاه‌طلبی فولادین ریاض
در نگاه اول، فولاد برای عربستان شاید چیزی فراتر از یک کالا به نظر نرسد؛ اما در واقعیت، این صنعت به ستون فقرات «چشم‌انداز ۲۰۳۰» تبدیل شده است. ریاض با سرمایه‌گذاری‌های عظیم در واحدهای آهن اسفنجی، کوره‌های قوس الکتریکی و خطوط نورد پیشرفته، در پی آن است که وابستگی دیرینه به نفت را کاهش دهد و پایه‌های یک اقتصاد صنعتی متنوع و پایدار را بنا کند.
-
امواج جنگ تعرفه‌ای به اروپا رسید؛
فشار چین، آزمون اروپا
چهارم مهرماه، روزنامه آلمانی هاندلزبلات از بروکسل خبری منتشر کرد که لرزه بر صنعت فولاد انداخت: کمیسیون اروپا در آستانه تصمیمی است که می‌تواند قواعد تجارت جهانی را دوباره بازنویسی کند؛ وضع تعرفه‌ای بین ۲۵ تا ۵۰ درصد بر واردات فولاد و محصولات مرتبط از چین. این تنها یک اقدام تجاری نیست، بلکه بخشی از استراتژی بزرگ‌تر بروکسل برای بازتعریف استقلال صنعتی قاره سبز است.
-
انتقال قدرت سنگ آهن به پکن
ظهور گروه منابع معدنی چین نشان‌دهندهٔ یک تغییر راهبردی در بازار سنگ‌آهن است: از بازار پراکنده و تحت نفوذ معدن‌کاران بزرگ به سمت یک خریدار متمرکز که با کنترل موجودی و ایجاد تعادل در بازار نفوذ قیمتی ایجاد می‌کند. این تحول نه تنها ساختار قراردادها و توان چانه‌زنی تولیدکنندگان سنگ آهن را دگرگون می‌کند، برای فعالان بازار سنگ آهن در سایر نقاط جهان نیز فرصت‌ها و ریسک‌های تازه‌ای پدید می‌آورد.
-
از رکود ساخت‌وساز تا دلار ضعیف و تقاضای شکننده؛
فولاد چین در بزنگاه سه‌گانه
بازار فولاد چین در آستانه یک پیچ حساس قرار گرفته است؛ جایی که داده‌های متناقض اقتصاد کلان، تعرفه‌های تجاری و سیاست‌های محدودسازی تولید به‌طور هم‌زمان بر سمت‌وسوی قیمتها اثر می‌گذارند. از یک‌سو کاهش احتمالی نرخ بهره فدرال رزرو و رشد نسبی مصرف داخلی می‌تواند به تقویت بازار کمک کند، و از سوی دیگر رکود ساخت‌وساز و تهدید تعرفه‌های جدید، سایه‌ای سنگین بر صادرات و تقاضا انداخته است. نتیجه این کشاکش، تعیین‌کننده مسیر فولاد در پاییز خواهد بود.
-
بازار عظیم داخلی، فشار کربنی و رقابت جهانی؛ معادله‌ای که آینده را رقم می‌زند؛
فولاد هند: گذر از کمیت به کیفیت
هند دیگر فقط «تولیدکننده انبوه فولاد» نیست؛ این کشور بر سر دو راهی ایستاده است: یا با نوسازی فناوری، کاهش کربن و جهش در محصولات پیشرفته، به قطب نوین فولاد سبز جهان بدل می‌شود، یا در دام هزینه‌های سنگین لجستیک، وابستگی به زغال‌سنگ و فشارهای زیست‌محیطی گرفتار خواهد ماند. بازار ۱.۴ میلیارد نفری هند و مصرف سرانه پایین فولاد، شکافی طلایی برای جهش تقاضاست؛ فرصتی که با سیاست‌های درست می‌تواند موتور رشد اقتصادی کشور شود.
-
فولاد سبز، آزمون سیاست و اقتصاد؛
طرح دولت چین برای فولاد
وزارت صنعت و فناوری اطلاعات چین در 27 مرداد «طرح کار برای ثبات‌بخشی به رشد صنعت فولاد (۲۰۲۵-۲۰۲۶)» را منتشر کرد. سندی که در ظاهر صرفاً یک دستورالعمل اداری است، اما در واقع بازتابی از تلاقی سه چالش بزرگ اقتصاد چین است: خطر رکود قیمتی، الزام‌های کربن‌زدایی و فشارهای بین‌المللی.
-
چگونه یک صنعت ساختار قدرت می‌سازد؛
درس ژاپن برای فولاد
ژاپن در فولاد نه به‌خاطر منابع، بلکه به‌واسطه‌ی برتری در فرایندها، کنترل کیفیت و مالکیت فکری قدرتمند، موقعیتی فراتر از ظرفیت خام یافته است. رقابت کنونی دیگر در تناژ نیست؛ در ترکیب شیمیایی کنترل‌شده، فرایندهای ریفاینینگ، و قابلیت تضمین مشخصه‌های مهندسی است.
-
پیش‌بینی بازار فولاد در شهریور؛ قیمتها به کدام سو خواهند رفت ؟
تلاطم در بازار فولاد چین
بازار فولاد در چین، این تابستان با تضاد عجیبی مواجه شد: قراردادهای آتی محصولات فولادی افت شدیدی داشتند، اما بازار نقدی نسبتاً مقاوم مانده است. میلگرد در بورس شانگهای تا پایان ژوئن با قیمت ۲۹۸۲ یوان معامله شد که ۱۴٪ پایین‌تر از اوج زمستانی بود. هم‌زمان، سنگ‌آهن و کک در بورس دالیان بیش از ۶٪ کاهش یافتند. حتی در اوایل اوت، معاملات آتی میلگرد و ورق گرم ۲٪ دیگر سقوط کردند. این ریزش آتی‌ها عمدتاً ناشی از ضعف تقاضای داخلی و انباشت عرضه بود، اما بازار نقدی با وجود فشار نزولی تاب‌آوری نسبی از خود نشان داد.
-
«قطر استیل» کانال‌های از دست‌رفتهٔ آسیایی را بازپس می‌گیرد؛
از بازیگر منطقه‌ای به بازیگر با نفوذ جهانی
در نیمهٔ اول ۲۰۲۵، قطر استیل از مرحلهٔ «راه‌اندازی مجدد» عبور کرده و به‌سرعت به فاز رشد صادرات وارد شده است. افزایش فوریِ عرضهٔ DRI/HBI و راه‌اندازی مجدد خطوط شمش‌سازی نشان می‌دهد شرکت نه‌فقط به دنبال حجم بیشتر است، بلکه می‌کوشد خود را به‌عنوان تأمین‌کنندهٔ فولاد «کم‌انتشار کربن» در بازارهای منطقه‌ای تثبیت کند. با این حال، کاهش نسبی قیمتها و تغییر ناگهانی جغرافیای تقاضا ریسک‌ها و پرسش‌هایی پیشِ‌روی سودآوری و تداوم رشد قرار می‌دهد.
-
بازیافت، انرژی پاک و هوش مصنوعی آینده صنعت فولاد چین هستند؛
اختراع دوباره فولاد!
صنعت فولاد چین، که سال‌هاست عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده جهان را یدک می‌کشد، امروز بیش از هر زمان دیگری در معرض تحولات بنیادین قرار دارد. تعهدات بین‌المللی برای دستیابی به هدف «کربن‌خنثی» از یک سو و موج تازه انقلاب فناورانه از سوی دیگر، این صنعت را با فشاری دوگانه اما همراه با فرصت‌های نوین روبه‌رو ساخته است. کارشناسان معتقدند دوره ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۰، یعنی بازه اجرای برنامه پنج‌ساله پانزدهم در چین، مقطع تعیین‌کننده‌ای برای بازآرایی کل زنجیره ارزش فولاد در چین خواهد بود.
-
بقای تجارت صنعت فولاد منوط به تغییر مدل کسب‌وکار است؛
پایان عصر سودآوری سنتی
وقتی چابک‌ترین بازیگران یک صنعت، زمین بازی را عوض می‌کنند، این نه یک تصادف، بلکه یک سیگنال است. امروز در بازار فولاد ایران نیز سیگنال‌ها واضح‌اند: کاهش تعداد فعالان سنتی، افت محسوس حجم معاملات خارج از بورس و خالی شدن حجره‌ها در بازارهای سنتی و محلی فولاد. اگر این روند ادامه پیدا کند، آینده این بازار دیگر شبیه گذشته نخواهد بود.
-
احیای اقتصاد با مدل بانوی آهنین
هنگامی که مارگارت تاچر در سال ۱۹۷۹ سکان هدایت بریتانیا را به دست گرفت، اقتصاد کشور در وضعیتی اسفناک بود. تورم لجام‌گسیخته، رکود عمیق، اعتصابات گسترده اتحادیه‌ها و صنعتی صنعتی ورشکسته تصویری تیره از آینده ترسیم کرده بودند.
-
آیا «زمستان سرد» فولاد چین ادامه دارد؟
گام‌های لرزان بر یخ سست رودخانه
در ژانویه ۲۰۲۵، گروه آهن و فولاد Jiyuan نشست سالانه خود را برگزار کرد. در این نشست،«لی یوتیان» رئیس این شرکت، چشم‌اندازی نه‌چندان امیدوارکننده از آینده صنعت ترسیم کرد و هشدار داد که «زمستان سرد» فولاد ادامه خواهد یافت. او تاکید کرد که رشد ضعیف تقاضا، سیاست‌های تجاری سختگیرانه و مازاد عرضه، همچنان بر رشد صنعت سایه افکنده است. با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند که شاید این بدبینی‌ها کمی اغراق‌آمیز باشند.